Szczecin

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa

Prospekt

Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa w Szczecinie posiadał organy zbudowane przez szczecińskiego organmistrza Grueneberga. Nie ma dokładnej daty powstania instrumentu.

Organy te były umieszczone na chórze przy frontowej ścianie kościoła nad głównym wejściem, posiadały 22 głosy, dwa manuały i pedał, 2 wolne kombinacje. Traktura instrumentu była pneumatyczna.

Organy służyły do czerwca 1966r, kiedy to zagrały po raz ostatni na uroczystości odpustowej Najświętszego Serca Pana Jezusa. W tym czasie proboszczem był ksiądz Witold Stańczak TChr, a organistą p. mgr Rudolf Rożek.

Firma organmistrzowska Zygmunta Kamińskiego z Warszawy przystąpiła do generalnego remontu organów. Niestety przed przystąpieniem do niego nie spisano dyspozycji organów. Remont organów trwał do grudnia 1966r., kiedy to zagrały pierwszy raz na uroczystości II - go odpustu dn. 8 grudnia. W trakcie remontu instrument powiększono do 37 głosów. Zostały one wysunięte z głębi chóru do środka kościoła i umieszczone na drewnianym chórze. Instrument otrzymał nowy kontuar - trzy manuały i pedał o promienistym układzie klawiszy. Wolno stojący kontuar umieszczony jest przy balustradzie chóru, bokiem do instrumentu i ołtarza. Podczas remontu ze starych organów wykorzystano wiatrownice II - go manuału i częściowo pedału. Wiatrownice l - go i III - go manuału zbudowano nowe. Stara wiatrownica z II - go manuału została powiększona, dobudowano małą wiatrownice na 3 głosy. Obecnie traktura w organach jest elektro - pneumatyczna. Organy posiadają 3 miechy, - dwa nowe pływakowe i jeden stary skrzyniowy, które razem z silnikiem i dmuchawą są umieszczone pod organami. Nowe miechy są w I i III manuale przy których są tremola, jedno wolniejsze w I manuale, drugie szybsze w II manuale.

Organy otrzymały nowy prospekt, osadzony na drewnianej podbudowie. W prospekcie umieszczono piszczałki grające z pedału - Pryncypałbas 16’ i II - go manuału - Pryncypał 8’. Ze starych organów wykorzystano następujące głosy:
- Subbas 16’, Oktawa 8’, Puzon 16’ - drewniany - gł. pedałowe;
- Kwintadena 16’ przerobiona z Burdonu 16’, Flet otw. 8’ i Trompet 8’, Rurflet 4’, Oktawa 4’ -jest to II, główny manuał;
- Róg nocny 2’, Schalmoboe 8’ i cymbel to III manuał, zamknięty w szafie.

W kontuarze są 4 wolne rejestry - 2 w pedale, 1 w I manuale i 1 w III manuale. W III manuale przewidziano głos językowy. W kontuarze pod l manuałem są wyłączniki, 2 wyłączniki głosów językowych - grupowy i pojedynczy. Dyspozycja tego instrumentu była konsultowana przez firmę Kamińskiego z prof. Jargoniem z Krakowa. Organy mają 37 głosów, w tym 6 głosów językowych, 3 nowe wiatrownie stożkowe. Nowe głosy językowe p. Leszczyńskiego

Instrument po remoncie służył zarówno do liturgii jak i koncertów. Grali na nim: prof. Rączkowski, Grubich, Jargoń, Bator, Rożek i inni.

W okresie 1978 - 87 proboszczem w kościele Najświętszego Serca Pana Jezusa był ksiądz Stanisław Misiurek TChr. Po malowaniu świątyni wspomniana już firma p. Kamińskiego przeprowadziła czyszczenie i przegląd techniczny organów. W nowym stuleciu - w kwietniu roku 2001, również po malowaniu kościoła, którego dokonał proboszcz ksiądz Zbigniew Rakiej TChr. dzięki staraniom Szczecińskiego Towarzystwa Miłośników Muzyki Organowej, które to w kościele organizuje koncerty muzyki organowej, instrument został całkowicie wyczyszczony i nastrojony. Dokonał tego gorzowski organmistrz p. Leszek Skibinski z pomocą piszącego te słowa tutejszego organisty Czesława Matuszewskiego, który od ponad ćwierćwiecza sprawuje opiekę nad instrumentem. W czasie czyszczenia i przeglądu organów został otworzony kanał rejestrowy przy starej wiatrownicy. We wnętrzu kanału odkryto dokument napisany ręcznie w języku niemieckim datowany 10 września 1880r. Z przetłumaczonego pisma wynika, że organy przeniesione zostały z innego kościoła - nie był to instrument nowy. Ponadto odkryte pismo informuje, że drewno na kanały do organów pochodzi z lasów królewskich.

Czesław Matuszewski

Kontuar

Kontuar wraz z prospektem

Widok na chór muzyczny