»English   »Mapa serwisu   »Kontakt
organy.art.pl » Instrumenty » Opolskie » Nysa »

Nysa

Bazylika św. Agnieszki i Jakuba

Głosy Klawiatury Traktura gry Traktura rejestrów
45 3+P elektryczna elektryczna
Widok na chór muzyczny

Organy zostały zbudowane w 1972 roku przez firmę pana Biernackiego z Warszawy. Łączna ilość piszczałek to 3611.

Pierwsze organy, będące dziełem nieznanego mistrza, naprawiał w roku 1548 słynny organmistrz Simon Faber, a użyty przy tej okazji zwrot „die grosse Orgel" sugeruje, że już wtedy w kościele istniały dwa instrumenty, zgodnie z częstą wówczas praktyką. Simon Faber w roku 1556 zbudował także w kościele małe organy.

Duży instrument remontowany przez Simona Fabera posiadał aż 36 głosów w trzech manuałach i pedale (znana jest jego dyspozycja), miał 15 miechów, a wszystkie piszczałki wykonane były z metalu (prócz głosu Höltzerner-Bass w pedale). Zaliczany był do najwspanialszych niemieckich organów. Mały instrument nad zakrystią miał 18 głosów w dwóch manuałach i pedale (dyspozycja małych organów również zachowała się). W Kościele znajdował się ponadto 8-głosowy pozytyw - małe organy przenośne.

Od schyłku XIX wieku organami nyskiej Katedry opiekowała się nyska firma organmistrzowska Paula Berschdorfa (1859-1933) i jego syn, Carl (1887-1950). Tu ciekawostka: po nauce u ojca Carl terminował u Augusta Laukhuffa w Weikersheim i z tego właśnie warsztatu pochodzą głosy języczkowe dzisiejszych organów. Berschdorfowie zmienili trakturę instrumentu Kretschmera z mechanicznej na pneumatyczną, zgodnie z ówczesną praktyką. Zmniejszyli także liczbę głosów tak, że bezpośrednio przed wojną organy liczyły 46 głosów, w tym znakomite głosy fletowe oraz języczkowe. Organy spłonęły w roku 1945 wraz z bogatym archiwum muzycznym Kościoła, które znajdowało się na tzw. chórze mieszczańskim. Zachowały się jedynie nieliczne zdjęcia dawnego instrumentu, a szczątki starych organów spoczywają w bocznych wnękach na chórze.

DYSPOZYCJA ORGANÓW
Manuał I
1. Pryncypał 16'
2. Pryncypał 8'
3. Holflet 8'
4. Salicet 8'
5. Bourdon
6. Oktava 4'
7. Rurflet 4'
8. Super oktava 2'
9. Kwinta 1 1/3'
10. Mixtura 4 fach
11. Mixtura 5 fach
12. Trąbka 4'
13. Trompet 8'
14. III/I
15. II/I
Manuał II
1. Flet łagodny 16'
2. Pryncypał włoski 8'
3. Gamba 8'
4. Vox coelestis 8'
5. Prestant 4'
6. Gedakt 4'
7. Nasard 2 2/3'
8. Picolo 2'
9. Mixtura 4 fach
10. Mixtura wysoka 4 fach
11. Rezerwa
12. Vox humana 8'
13. Tremolo man II
14. III/II
Manuał III
1. Pryncypał 8'
2. Gemshorn 8'
3. Aeolina 8'
4. Klarnet lab. 8'
5. Flet Major 8'
6. Oktava 4'
7. Szpicflet 4'
8. Tercja 1 2/3'
9. Sifflet 1'
10. Mixtura 3 fach
11. Cymbel 3 fach
12. Rezerwa
13. Obój 8'
14. Tremolo
Pedał
1. Konrabas 16'
2. Subbas 16'
3. Pryncypałbas 8'
4. Fletbas 8'
5. Chorałbas 4'
6. Okaryna 2'
7. Mixturbas 3 fach
8. Rezerwa
9. Puzon 16'
10. Bombardon 8'
11. Dzwony
12. I/P
13. II/P
14. III/P
Automat pedałowy, 3 wolne kombinacje, crescendo, Echo II man., wyłącznik języków
Autorem historii organów jest Stanisław Kosz

[PG]

[updated 26.09.2007 PZ]

26.08.2006
Paweł Ożga