Kraków

Kościół Narodzenia NMP (Stary Bieżanów)

prospekt

Istniejący obecnie, barokowy kościół parafialny wzniesiony został w XVII stuleciu na miejscu XV-wiecznej budowli drewnianej. Wewnątrz świątyni mieszczą się organy zbudowane na początku XX wieku (po 1900 roku) przez zakład Aleksandra Żebrowskiego. W stole gry zachowała się oryginalna sygnatura dostarczająca informacji o budowniczym instrumentu:

Aleksander Żebrowski i Syn
Organmistrze w Krakowie

Najprawdopodobniej jedynym nieoryginalnym elementem w omawianych organach jest dobudowane wtórnie Tremolo.

Prospekt organowy zrealizowany został według tablicy VII z wydawnictwa wzornikowego autorstwa Augusta Graefa, wydanego przez B. F. Voigta w 1873 roku. Prospekt ten jest neorenesansowy, architektoniczny, trójosiowy. Składa się z prostokątnego pola centralnego, flankowanego polami bocznymi o kształcie półkoliście zamkniętych arkad. Piszczałki prospektowe stoją na cokole zamkniętym gzymsem. Bezpośrednio ponad środkowym polem piszczałkowym widnieje ciąg zaślepiony, półkolistych arkadek. Stopy piszczałek w bocznych polach prospektu przesłonięte są skromną dekoracją snycerską. Detale rzeźbiarskie występują również w zwieńczeniu, gdzie nad bocznymi polami umieszczono motywy ażurowe. Ponad centralną osią widnieje półkolisty naczółek wypełniony dekoracyjną płaskorzeźbą. Prospekt utrzymany jest w naturalnej kolorystyce drewna.

Prawdopodobnie instrument Aleksandra Żebrowskiego nie jest pierwszym tego rodzaju obiektem wewnątrz bieżanowskiego kościoła. Możliwe, że już wcześniej na zachowanym, późnobarokowym chórze muzycznym mieściły się nieznane bliżej organy. Pośrednia informacja o istnieniu instrumentu pochodzi z 1889 roku, wówczas bowiem odnotowano działalność bieżanowskiego organisty, zakładającego miejscowy Chór Włościański.

Skala organów – manuał: C-f³; pedał: C-d¹.

stół gry

sygnatura budowniczego

wnętrze instrumentu