organy.art.pl » Instrumenty » Podkarpackie » Leżajsk »LeżajskBazylika OO. Bernardynów (organy wielkie)
| Głosy |
Klawiatury |
Traktura gry |
Traktura rejestrów |
| 40 |
3+P |
mechaniczna |
mechaniczna |
 | | prospekt |
Organy leżajskie stanowią jeden z najcenniejszych w Europie zabytków sztuki w zakresie budowy i zdobnictwa tego instrumentu. Pochodzą z 2 poł. XVII w. Ich twórcą w fazie początkowej (przed 1680 r.) był Stanisław Studziński z Przeworska. Dalszą ich budowę i udoskonalenie prowadził Jan Głowiński z Krakowa. Budowę ukończono w 1693 roku. W latach 1903-05 przebudował je w stylu romantycznym Aleksander Żebrowski, a w latach 1965-68 Robert Polcyn z Poznania pracował nad przywróceniem im brzmienia barokowego. W latach 2000-2003 przeprowadzono gruntowną renowację, którą początkowo prowadziła francuska firma Manufacture Provençale d'Orgues, a następnie organimistrz Adam Wolański.
Nadzwyczaj bogata dekoracja snycerska prospektu organowego, wykonana została przez samych braci zakonnych. Dzięki nim wartości muzyczne zostały zespolone ze wspaniałą strukturą architektoniczną. Leżajskie organy to jednak nie jeden instrument. Są to 3 samodzielne instrumenty. W nawach bocznych zbudowane zostały mniejsze instrumenty, a w nawie głównej największy.
Organy mają trakturę mechaniczną i razem 75 głosów. Wyposażone są ponadto w urządzenia dodatkowe jak: kukułka, bęben(tympan), ptaszki, horribile. Posiadają też pełny głos 32' - co oznacza, że największa piszczałka ma ponad 10 m długości. 4 szafy organów głównych połączone z dekoracją chóru stanowią monumentalną fasadę wypełniającą zachodnią ścianę bazyliki aż po sklepienie. Organy główne mają w ten sposób 15 m wysokości i 7,5 m szerokości - jednak kompozycja architektoniczna prospektu łączy je nierozerwalnie również z dwoma sąsiednimi instrumentami w nawach bocznych, tworząc jeden monumentalny zespół organowy, na którym - jedynym w świecie - może grać 3 organistów równocześnie.
 | | kontuar |
DYSPOZYCJA ORGANÓW
|
Manuał I C-f3
Pryncypał 16'
Praestant 8'
Flet major 8'
Gemshorn 8'
Octava 4'
Flet minor 4'
Quinta 2 2/3'
Superoctava 2'
Octavin 1'
Cornet 3-4x
Mixtura major 5-6x
Mixtura minor 3-4x
Cymbel 7-10x
Trompet 8'
|
Manuał II C-f3
Pryncypał 8'
Salicet 8'
Flet bambusowy 8'
Octava 4'
Flet bambusowy 4'
Flauto 2'
Sesquialtera 2x
Mixtura 4x
Dulcian 8'
Tremolo
|
Manuał III C-f3
Bourdon 8'
Quintadena 8'
Gemshorn 4'
Pryncypał 2'
Quinta 1 1/3'
Acuta 3-5x
Vox humana 8'
|
Pedał C-d1
Subcontrabas 32'
Pryncypałbas 16'
Violonbas 16'
Subbas 16'
Pryncypał 8'
Fletbas 8'
Pryncypał 4'
Mixturbas 4x
Bombardon 16'
Trompet 8'
|
Forte Pedał, Forte Manuał I, Forte Manuał II, Forte Manuał III, Tutti
Żaluzja dla III. Manuału (= zamknięta/otwarta)
Połączenia: II-I, III-I, III-II, I-P, II-P, III-P
Efekty: Orzeł, Horribile, Bęben, Ptaszki, Kukułka  | | tabliczka organmistrza informująca o renowacji z 1967 roku |
|