organy.art.pl » Instrumenty » Pomorskie » Gdańsk »GdańskBazylika Archikatedralna Św. Trójcy w Gdańsku-Oliwie (wielkie organy)
Głosy |
Klawiatury |
Traktura gry |
Traktura rejestrów |
94 |
5+P |
elektro-pneumatyczna |
elektro-pneumatyczna |
| Prospekt |
Wielkie organy oliwskie powstały za sprawą opata Jacka Rybińskiego. W 1758 roku przybył do Oliwy Jan Wulff z Ornety. Jemu to opat zlecił przebudowę małych organów. Wnuk organmistrza Johanna Georga dokonał tego w 22 tygodnie - powstały organy 14 głosowe. Zadowolony z efektow pracy Wulffa, opat wysyła go na 3 letnia podroz do Niemiec i Holandii, by ten kształcił się u najwybitniejszych organmistrzów.
W 1763 roku Jan Wulff wraca do Oliwy, wstępuje do zakonu Cystersów i przyjmuje imię Michał. Rozpoczyna również budowę wielkich organów. Pomagało mu w niej wielu mnichów. Prace trwały 25 lat. W 1788 roku gotowy instrument podsiadał 83 rejestry (5100 piszczałek), trakturę gry i rejestrów mechaniczną. W latach 1791-1793 gdański organmistrz Fryderyk Rudolf Dalitz przeniósł kontuar na bok chóru i przekonstruował trakturę organów. Pierwszy generalny remont organy przeszły w latach 1863-1865, wtedy to organmistrz Kaldschmidt skonstruował nowy kontuar, trakturę i wiatrownice oraz powiększył organy o jeden głos.
Największych zmian dokonano podczas renowacji oragnów w latach 1934-1935. Gdański organmistrz Józef Goebl powiększył organy (101 głosów - wraz z małymi organami), zmienił trakturę na elektro-pneumatyczną, wymienił kontuar i podłączył kablem elektrycznym małe organy z wielkimi. Po II wojnie światowej dodano do rejestrów dzwony, a ostatniej renowacji dokonała firma Kamińskich z Warszawy. W latach 1966-1968 sprowadzono nowy pięciomanuałowy stół gry, uzupełniono brakujące gosy w wielkich organach i dobudowano 9 głosowy pozytyw w lewym łuku nawy głównej. Obecnie organy oliwskie to trzy instrumenty posiadające razem 113 głosów (87 - organy wielkie, 17 - organy małe, 9 - pozytyw) i 7876 piszczałek. Organy posiadają również liczne figury aniołów poruszających trąbkami, puzonami, fanfarami i dzwonkami, a także ruchome słonca i gwiazdy.
| Kontuar |
DYSPOZYCJA ORGANÓW
|
Manuał I
Seitenpositiv
1. Gedackt 8'
2. Quintade 8'
3. Principal 4'
4. Rohrflöte 4'
5. Octave 2'
6. Superquinte 1 1/3'
7. Sifflöte 1'
8. Scharff IV
9. Musette 8'
|
Manuał II
Hauptwerk
1. Principal 16'
2. Gedacktpommer 16'
3. Principal 8'
4. Offenflöte 8'
5. Rohrflöte 8'
6. Viola 8'
7. Grossnasat 5 1/3'
8. Octave 4'
9. Blockflöte 4'
10. Gemshorn 4'
11. Quinte 2 2/3'
12. Superoctave 2'
13. Kleinmixtur III-IV
14. Grossmixtur V-VI
15. Scharff IV
16. Bombarde 16'
17. Trompete 8'
18. Clairon 4'
I-II
III-II
IV-II
V-II
Glocken
|
Manuał III
Oberwerk
1. Nachthorn 16'
2. Italienisch Principal 8'
3. Kupfergedackt 8'
4. Violflöte 8'
5. Octave 4'
6. Flachflöte 4'
7. Quinte 2 2/3'
8. Principal 2'
9. Terz 1 3/5'
10. Gemsquinte 1 1/3'
11. Sedecima 1'
12. Tertian II
13. Mixtura III-V
14. Quintcymbel III
15. Trichterregal 8'
16. Bärpfeife 8'
17. Geigendregal 4'
I-III
IV-III
V-III
Glocken
|
|
|
Manuał IV
Schwellwerk
(w pudle ekspr.)
1. Quintadena 16'
2. Principal 8'
3. Meerflöte 8'
4. Salicional 8'
5. Vox coelestis 8' 6. Principal 4'
7. Traversflöte 4'
8. Zartquinte 2 2/3'
9. Flötenprincipal 2'
10. Terzflöte 1 3/5'
11. Mixtur II-IV
12. Acuta III-IV
13. Rankett 16'
14. Oboe 8'
15. Vox humana 8'
I-IV
V-IV
Glocken
|
Manuał V
Kronwerk
1. Hornprincipal 8'
2. Gedackt 8'
3. Gambe 8'
4. Octave 4'
5. Flöte 4'
6. Viola 4'
7. Quintflöte 2 2/3'
8. Waldflöte 2'
9. Terzflöte 1 3/5'
10. Septime 1 1/7'
11. Nona 8/9'
12. Principalmixtur III-IV
13. Scharff V
14. Terzcymbel III
15. Dulzian 16'
16. Trompete 8'
17. Krummhorn 8'
18. Schalmei 4'
Tremolo
I-V
Glocken
|
Pedał
1. Kontraprincipal 32'
2. Principalbass 16'
3. Subbass 16'
4. Violonbass 16'
5. Quintbass 10 2/3'
6. Octavbass 8'
7. Bassflöte 8'
8. Rohrflöte 8'
9. Choralbass 4'
10. Bassflöte 4'
11. Rauschpfeife II
12. Ocarina 1'
13. Mixtur V
14. Kontraposaune 32'
15. Posaune 16'
16. Trompete 8'
17. Clairon 4'
I-P
II-P
III-P
IV-P
V-P
|
"ENGELKONZERT"
Glöcklein
Cymbelstern
Trompeten
Orgellicht
| Pozytyw - z bogato zdobionymi barokowymi piszczałkami |
| Aniołek |
| Bogato zdobiona szafa organów wielkich |
| Stary kontuar |
|