Bytom

Kościół Ducha Świętego

Prospekt

Instrument pochodzi z 1875 r., został wybudowany przez firmę Ed. Horn, Breslau. Znajduje się na murowanym chórze nad wejściem do kościoła. W jego wnętrzu zachował się napis:

Ed. Horn
Orgelbaumeister in Breslau
1875 r.

Na tylnej części szafy organowej ocalały ręczne adnotacje organmistrzów; najstarsza z nich pochodzi sprzed I wojny światowej, ostatnia z 1990 roku - roku w którym organy zagrały po raz ostatni, późniejszy ich stan techniczny dyskwalifikował je z dalszego użytku (szafa organowa jak i drewniane piszczałki zjedzona przez drewnojady, pęknięta wiatrownica, zniszczone piszczałki cynowe, dziurawy miech). W czasie jednej z wojen zabrano oryginalne cynowe piszczałki prospektu, w ich miejsce wstawiono cynkowe. Obecnie wrócono do wersji pierwotnej i zamontowano nowe piszczałki cynowe wykonane według starych menzur. Instrument posiada trakturę mechaniczną z wiszącą klawiaturą systemu francuskiego. Ciekawostką jest fakt, iż w Polsce jest bardzo mało organów z wiszącymi klawiaturami.

Kontuar wbudowany w szafę organową. Wewnątrz organów znajdują się dwie wiatrownice:

1. Manuałowa: zasuwowo - klapowa
2. Pedałowa: stożkowa

Zakresy klawiatur:

1. Manuał: C – c³
2. Pedał: C – c¹

Prospekt trójwieżyczkowy jest stylizacja neobarokową z XIX w. Wieżyczka centralna wyższa od skrajnych; wszystkie trzy wieżyczki piszczałkowe w postaci trzech półkolistych ryzalitów, między którymi umieszczone są dwa niższe, symetryczne, prostokątne pola piszczałkowe. Prospekt marmoryzowany i złocony, klawiatura z kości bawolej i hebanu.

Obecnie miechy instrumentu: wyrównawczy i jeden podawacz, poruszane są systemem mechanicznego kalikanta z napędem elektrycznym. Jest to na chwilę obecną jedyne takie rozwiązanie na terenie kraju.