Brzesko

Kościół św. Jakuba

Prospekt

Obecny, późnogotycki kościół pw. św. Jakuba Apostoła w Brzesku został zbudowany w II połowie XV wieku. Był on wielokrotnie niszczony przez pożary. Ostatnie takie zdarzenie miało miejsce w 1904 roku, kiedy to świątynia spłonęła doszczętnie wraz z większością zabudowy miasta. Dwa lata później zakończono jej odbudowę. Prawdopodobnie przy tej okazji zainstalowano niewielkie organy, które zachowały się do lat 60. Ze znanych relacji wynika, że jeszcze wtedy były one kalikowane ręcznie. Musiały być już wtedy w złym stanie, skoro w 1970 roku nowy instrument zbudował zakład organmistrzowski Biernackich. Organy te posiadały 15 głosów, 2 manuały i pedał, trakturę elektropneumatyczną oraz wiatrownice stożkowe. Ich dyspozycja była następująca:

Z upływem lat przybywało wiernych i stara świątynia przestała być wystarczająca na potrzeby parafii. Dlatego w latach 1979-1983 wybudowano nowy kościół pw. NMP Matki Kościoła i połączono go ze starym. Krótko potem organy Biernackich translokowano na chór nowej świątyni. Po niedługim czasie od budowy dało się zauważyć wadliwe działanie traktury, które powodowało liczne awarie, a z czasem całkowicie uniemożliwiło grę na organach. Ówczesna technologia wykonywania
traktury wykorzystywała elementy analogowych central telefonicznych, a więc części nieprzeznaczonych wprost do użycia w organach. W połączeniu z typowym dla okresu PRL stosowaniem materiałów zastępczych z powodu trudności natury zaopatrzeniowej dawało to efekt końcowy w postaci znacznej awaryjności budowanych wtedy instrumentów. Ostatecznie w 1998 roku organy zostały wyłączone z użytku liturgicznego i zastąpione instrumentem elektronicznym.

Wobec fatalnego stanu technicznego organów zdecydowano się zbudować całkiem nowy instrument. Ustawiono go w starym, do dziś kultycznie czynnym kościele. Budowa trwała od lipca do października 2009 roku. Prace przeprowadził Andrzej Ragan z Włocławka. Budowniczy brzeskich organów to długoletni pracownik znanej warszawskiej firmy organmistrzowskiej Włodzimierza Truszczyńskiego. Zakład ten jako pierwszy w Polsce zaczął na szeroką skalę stosować w nowych instrumentach trakturę mechaniczną, zgodnie z współczesnymi standardami w budownictwie organowym. W związku z zamknięciem firmy Włodzimierza Truszczyńskiego Andrzej Ragan podjął samodzielną działalność zawodową,którą prowadzi we Włocławku.

Organy posiadają, podobnie jak ich poprzednik, 2 manuały i pedał. Traktura jest jednak w pełni mechaniczna z wiatrownicami klapowo-zasuwowymi. Stół gry zakupiono w Niemczech w firmie Laukhuff. Na uwagę zasługuje prospekt utrzymany w stylu nawiązującym do neogotyku, harmonizujący z wnętrzem świątyni.

Skala manuałów: C-g³; skala pedału: C-f¹.

Stół gry