Kęty

Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP (OO. Franciszkanów-Reformatów)

Prospekt

Barokowy kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, wzniesiony w latach 1703-1714, sąsiaduje z klasztorem Braci Mniejszych Franciszkanów, zwanych popularnie reformatami. Architektura i wystrój świątyni podporządkowane są przepisom zakonnym, ściśle określającym skromny wygląd budowli sakralnych. Warto nadmienić, iż w statutach reformackich z 1643 roku odnotowano stanowczy zakaz wprowadzania organów do kościołów klasztornych. Przepis ten nie był jednak ściśle przestrzegany, bowiem tego rodzaju instrumenty pojawiały się na terenie prowincji małopolskiej już na początku XIX wieku. Zapewne z tego okresu pochodziły pierwsze organy w kęckiej świątyni, przeniesione w 1889 roku do Gierałtowic (powiat wadowicki).

Istniejący obecnie instrument został zbudowany w 1891 roku przez firmę Rieger z Jägerndorf (opus 296). Na pokrywie kontuaru zachowała się oryginalna sygnatura budowniczego z napisem „Gebrüder Rieger”, natomiast numer opus widnieje na osobnej tabliczce (pod włącznikami rejestrowymi). Są to organy typu multiplex, gdzie szereg głosów uzyskano przez zastosowanie transmisji.

Transmisje głosów:

Bourdon 16’ – transmisja z Gedeckt 8’;
Octave 4’ – transmisja z Principal 8’;
Dolce 4’ – transmisja z Salicional 8’;
Gemshorn 4’ – transmisja z Spitzflöte 8’;
Cymbel 2fach 1 1/3’ – transmisja z Rauschquinte 2fach 2 2/3’.

Instrument posiada łącznie około 500 piszczałek. Zespół brzmieniowy manuału mieści się w lewej szafie organowej, natomiast piszczałki sekcji pedału – w prawej szafie. Z materiałów historycznych wiadomo, że podczas I wojny światowej wojska austriackie skonfiskowały część piszczałek metalowych. Były to zapewne piszczałki prospektowe, które z czasem uzupełniono istniejącymi egzemplarzami. Prospekt instrumentu został zapewne odnowiony pod koniec XX wieku, podczas renowacji wnętrza kościoła. Jedynym nieoryginalnym elementem organów zdaje się być Tremolo, którego włącznik odbiega kształtem od oryginalnych manubriów. Ponadto nad tymże włącznikiem znajduje się niewielka, okrągła tabliczka z napisem: „28 / Tremolo”, przy czym omawiany instrument posiada jedynie 13 głosów. Wobec powyższego tabliczka ta pochodzi z innych organów, posiadających numerowane rejestry.

Prospekt organowy – neoklasycystyczny, architektoniczny, jednosekcyjny, dwuczłonowy, z łącznikiem architektonicznym pomiędzy szafami, malowany na kolor brązowy, złocony. Każdy z członów prospektu – dwukondygnacyjny. Piszczałki prospektowe: w górnych kondygnacjach i na łączniku architektonicznym – nieme; w dolnych kondygnacjach – nieoryginalne, grające: lewa szafa – głos Principal 8’ (manuał); prawa szafa – głos Octavbass 8’ (pedał).

Stół gry wolno stojący. Wiatrownice stożkowe. Dmuchawa elektryczna (w pomieszczeniu na korytarzu klasztornym).

Skala organów – manuał: C-f³; pedał: C-d¹.

Stół gry

Sygnatura budowniczego

Wnętrze instrumentu (część piszczałek sekcji manuału)