Stary Wiśnicz

Kościół św. Wojciecha

Prospekt

Pierwsza wzmianka o kościele w Wiśniczu Starym pochodzi z 1360 roku, kiedy to Jan Kmita ufundował drewnianą świątynię, istniejącą do początku XVI wieku. Według przekazów, budowę obecnego, murowanego obiektu rozpoczęto w 1520 roku, jednak niektórzy badacze sugerują, że budowla zaczęła powstawać niemal ćwierć wieku później, a mianowicie w 1544 roku. Architektura kościoła ma charakter gotycki i gotycko-renesansowy.

Wewnątrz nawy głównej zachowała się empora chóru muzycznego, datowana na lata siedemdziesiąte lub osiemdziesiąte XIX stulecia. Na tej właśnie emporze zainstalowano organy zbudowane w 1884 roku przez firmę Rieger (opus 115). Był to sześciogłosowy instrument o trakturze mechanicznej i wiatrownicach stożkowych. Został on translokowany, a następnie (w 1908 roku) zamontowany w kościele Najświętszego Imienia Maryi w Laskowej.

Istniejące obecnie organy pochodzą z 1904 roku. Wykonał je szczyrzycki organmistrz Tomasz Fall. Tylna część szafy instrumentu znajduje się w obrębie głębokiej arkady oddzielającej nawę główną od pomieszczenia na piętrze wieży. Rezultatem takiej lokalizacji jest nieznaczna asymetria kompozycji prospektu w stosunku do osi chóru muzycznego oraz płaszczyzny balustrady. Około 2005 roku miał miejsce remont organów przeprowadzony przez Tadeusza Piotrowskiego. Wymieniono wówczas dmuchawę elektryczną oraz usunięto ręczną dźwignię do kalikowania. Prospekt odnowiła ekipa konserwatorska z Krakowa.

Prospekt organowy architektoniczny, eklektyczny (w założeniu neorenesansowy), jednosekcyjny, czteroosiowy, płaski. Wsparty na cokole ożywionym prostokątnymi płycinami umieszczonymi na osiach pól piszczałkowych. W płycinach nieoryginalne, naiwne elementy dekoracyjne. Cokół zwieńczony gzymsowaniem. Wszystkie pola piszczałkowe prostokątne. Osie skrajne podwyższone, wysunięte ryzalitowo, flankowane kanelowanymi kolumnami dźwigającymi odcinki belkowania z półkolistym naczółkiem wypełnionym ażurowym motywem trójliścia. We fryzie belkowania krenelaż. Osie wewnętrzne zredukowane, ożywione pasem dekoracji poniżej pól piszczałkowych. W zwieńczeniu osi wewnętrznych fryz z krenelażem oraz ciąg ornamentów o trójkątnym zarysie. Skromna dekoracja snycerska w formie naddatków na naczółkach w zwieńczeniu osi skrajnych. Prospekt polichromowany. Detale złocone.

Stół gry wbudowany. Wiatrownice klapowo-zasuwowe. Dmuchawa elektryczna.

Skala organów – 2 manuały: C-f³; pedał: C-d¹.

Stół gry

Traktura