»English   »Mapa serwisu   »Kontakt
Strona główna   Historia   Budowa   Liturgia   Instrumenty   Artykuły   Koncerty   Słownik
Organiści   Organmistrzowie   Ogłoszenia   Bibliografia   Linki   Redakcja
organy.art.pl » Instrumenty » Małopolskie » Limanowa »

Limanowa

Bazylika Matki Bożej Bolesnej

Głosy Klawiatury Traktura gry Traktura rejestrów
50 3+P elektro-pneumatyczna elektro-pneumatyczna
Prospekt

Pierwszy, drewniany kościół parafialny powstał w 1510 roku. Istniał on do 1769 roku, kiedy to spłonął podczas wielkiego pożaru. Przed 1774 rokiem do Limanowej przeniesiono drewnianą kaplicę mieszczącą się uprzednio w niedalekiej miejscowości Mordarka. Starania o budowę nowego kościoła podjęto w 1776 roku, natomiast już trzy lata później (w 1779 roku) trwały prace wykończeniowe przy świątyni. W 1781 roku na chórze muzycznym zamontowano organy sprowadzone z Krakowa. Niestety, nie udało się zgromadzić bliższych informacji na temat tegoż instrumentu. Istniejąca obecnie Bazylika wznoszona była w dwóch zasadniczych etapach – w latach: 1911-1914 oraz 1916-1918. Projektantem obiektu był Zdzisław Mączeński, który zrealizował w Limanowej interesujący przykład „stylu narodowego”. Kościół jest swoistym wotum dziękczynienia za Konstytucję 3 Maja. 

W 1930 roku w świątyni zamontowano organy zbudowane przez firmę Dominika Biernackiego z Włocławka. Był to instrument niekompletny lub nieukończony. Posiadał bowiem 11 głosów, przy czym w projekcie przewidziano ich dwa razy więcej (22); nie dysponował również klawiaturą pedałową.  

Renowacja kościoła, zainicjowana w 1958 roku, objęła również chór muzyczny, który został  wówczas powiększony o jedno przęsło celem pomieszczenia 50-głosowych organów. Sam instrument, wykonany przez zakład Wacława Biernackiego z Krakowa, powstał po ukończeniu przebudowy chóru, a więc około 1960 roku. Modernizacja organów miała miejsce w 1973 roku, kiedy to firma Aleksandry Biernackiej-Grandys przeniosła 14-głosowy zespół brzmieniowy z loży w prezbiterium na emporę zlokalizowaną w czołowej ścianie lewej nawy bocznej. Z końcem XX wieku w stole gry zainstalowano elektroniczny system pamięci (Setzer) konstrukcji Sławomira Syjoty.  

Na chórze muzycznym w nawie głównej znajduje się szafa organowa mieszcząca piszczałki następujących sekcji: I manuał, III manuał, pedał. Zespół brzmieniowy II manuału, jak już wspomniano, znajduje się w osobnej szafie, na emporze zamykającej lewą nawę boczną. Sekcja III manuału podzielona jest na dwa systemy wiatrownic, rozmieszczone w widocznych szafach ekspresyjnych (w cokole prospektu).  

Prospekt organowy w nawie głównej niearchitektoniczny, nowoczesny, z około 1960 roku. Prospekt organowy w lewej nawie bocznej niearchitektoniczny, nowoczesny, zapewne z 1973 roku. 

Stół gry wolno stojący. Wiatrownice stożkowe. Dmuchawa elektryczna. 

Skala organów – 3 manuały: C-a3; pedał: C-f1.

Stół gry
DYSPOZYCJA ORGANÓW
Manuał I

1. Pryncypał 8'
2. Holflet 8'
3. Dolce 8'
4. Gemshorn 8'
5. Gedekt 8'
6. Oktawa 4'
7. Szpicflet 4'
8. Rurflet 4'
9. Kwinta 2 2/3'
10. Superoktawa 2'
11. Mixtura 4-5 ch.
12. Trompet 8'
Manuał II
(w nawie bocznej)
1. Bourdon 16'
2. Pryncypał 8'
3. Gamba 8'
4. Koncertflet 8'
5. Salicet 8'
6. Bachflet 8'
7. Oktawa 4'
8. Flet minor 4'
9. Flet jasny 4'
10. Pifaro 2'
11. Kwinta 1 1/3'
12. Kwinta szumiąca 2 ch.
13. Szarf 3 ch.
14. Obój 8'
Manuał III

1. Pryncypał fletowy 8'
2. Szpicflet 8'
3. Aeolina 8'
4. Vox coelestis 8'
5. Flet łagodny 8'
6. Prestant 4'
7. Róg nocny 4'
8. Flet leśny 4'
9. Nasard 2 2/3'
10. Pikolo 2'
11. Tercflet 1 3/5'
12. Sifflet 1'
13. Cymbel 3 ch.
14. Vox humana 8'
Pedał

1. Kontrabas 16'
2. Violonbas 16'
3. Subbas 16'
4. Pryncypałbas 8'
5. Oktawbas 8'
6. Fletbas 8'
7. Chorałbas 4'
8. Mixturbas 3 ch.
9. Róg nocny 2'
10. Puzon 16'
Połączenia: M.I-P., M.II-P., M.III-P., M.II-M.I, M.III-M.I, Super M.II-M.I, Super M.III-M.I, Subo M.II-M.I, M.III-M.II, Super M.II, Super M.III;
Urządzenia dodatkowe: Tremolo II, Tremolo III;
Włączniki pod klawiaturą I manuału: AP, GJ, T, R, CR, WK;
Setzer 8x8 (64 kombinacje);
Dźwignie nożne: Crescendo, Żaluzja (manuał III).
Opracowanie opisu, fotografie: Bartłomiej Kopff, Piotr Matoga.

Bibliografia:
Agnieszka M. Spiechowicz-Jędrys, "Limanowa - Sanktuarium Matki Boskiej Bolesnej", Wydawnictwo Ścieżki Wiary, Kraków 2008, s. 4-5;
Józef Szymon Wroński, „Bazylika Matki Boskiej Bolesnej w Limanowej. Kościół-Pomnik Konstytuacji 3 Maja”, Parafia Rzymskokatolicka p.w. Matki Boskiej Bolesnej, Limanowa 2001, s. 33, 60, 62-63.

19.06.2010
Bartłomiej Kopff

do góry
© 2000-2018 PWCO