Lipnica Murowana

Kościół św. Andrzeja Apostoła

Prospekt

Lipnicka fara została wzniesiona w 1364 r. z fundacji króla Kazimierza Wielkiego. Pierwsza wzmianka o organach w jej wnętrzu pochodzi z 1596 r. Instrument ten zapewne uległ zniszczeniu podczas potopu szwedzkiego. W 1730 r. w świątyni znajdowały się 10-głosowe organy, które 10 lat później zostały zniszczone w wyniku pożaru. 

Obecne organy zostały zainstalowane w ramach odbudowy kościoła po kolejnym pożarze, który wybuchł w 1810 r. Zbudował je Jan Baranowski ze Starego Sącza w 1851 r. Data budowy, zapisana ołówkiem wewnątrz szafy organowej, została odkryta podczas ostatniej renowacji. Pierwszy remont instrumentu, o jakim mamy wiadomości, odbył się w 1883 r. W 1901 r. przy organach pracował Tomasz Fall ze Szczyrzyca, który z pewnością dokonał zmian w dyspozycji instrumentu. W czasie I wojny światowej Austriacy zarekwirowali piszczałki prospektowe na cele wojenne. Zastąpiono je później cynkowymi. W 1930 r. orzeczono, że organy znów wymagają remontu. Przeprowadzono go przed 1933 r.

W bliżej nieznanym czasie instrument naprawiał Wojciech Płata, organista z Łapczycy, zaś w 1961 r. naprawy przeprowadzał Ferdynand Smoleń z Lipnicy Górnej, który w latach późniejszych, jako mieszkaniec Krakowa, wykonał wraz synem Stanisławem wiele prac przy organach w diecezji tarnowskiej. Kolejny remont odbył się w 1975 r., jednak już w 1991 r. organy wyłączono z użytku i zastąpiono instrumentem elektronicznym. Dopiero w latach 2009-2011 nieczynny dotąd instrument doczekał się gruntownego remontu, przeprowadzonego w ramach prac renowacyjnych przy całej świątyni. Wykonał go Jan Jamróg z Ochodzy k. Krakowa.

Prospekt architektoniczny, w charakterze barokowy. Składa się z dwóch symetrycznych wieży skrajnych, założonych na trójkątnych konsolach, dwóch płaskich, niższych pól piszczałkowych i środkowej, półokrągłej wieżyczki. Poszczególne elementy zwieńczone uproszczonym belkowaniem.  Na skromną dekorację snycerską składają się kotarki oraz dwa wolutowe spływy w części centralnej. Nad wieżyczką środkową umieszczone Oko Opatrzności w promienistej glorii. Całość prospektu polichromowana w kolorze umbry palonej, detal snycerski złocony.

Wiatrownice klapowo-zasuwowe. Stół gry wbudowany w lewy bok szafy organowej.

Skala manuału: C-f³; skala pedału: C-d¹ (głosy sekcji pedału repetują na f).

Stół gry