organy.art.pl » Instrumenty » Śląskie » Gliwice »GliwiceKościół Chrystusa Króla
| Głosy |
Klawiatury |
Traktura gry |
Traktura rejestrów |
| 56 |
3+P |
elektro-pneumatyczna |
elektro-pneumatyczna |
 | | Prospekt |
W dniu 3 listopada 1935 roku biskup wrocławski, kardynał Adolf Bertram, dokonał konsekracji kościoła i utworzenia (erygowania) parafii Chrystusa Króla w Gliwicach. Wydaje się, iż kryzys finansowy lat trzydziestych XX wieku, który dotknął również tę parafię, pozwolił jedynie na zainstalowanie przez Carla Berschdorfa niewielkiego 12-głosowego instrumentu.
Wziąwszy pod uwagę ustną relację ks. prał. Józefa Dylusa, wydaje się, iż pierwotny instrument był traktowany jedynie jako tymczasowy i od samego początku myślano o budowie większych organów, które dostosowane byłyby do wnętrza kościoła. Być może to sam organmistrz Carl Berschdorf zaproponował parafii Chrystusa Króla w Gliwicach nowy, o wiele większy instrument, który "pierwotnie przeznaczony był dla jakiegoś kościoła w Czechach, do którego z jakiegoś powodu nie trafił". Poza trzema kserokopiami i skąpymi zapisami w kronice parafia nie dysponuje żadnymi dokumentami dotyczącymi budowy obecnego instrumentu.
Według ustnej informacji uzyskanej od Georga Blasela, jednego z pierwszych organistów kościoła, w budowie oraz projektowaniu dyspozycji nowego instrumentu aktywny udział brał prof. Ernst Kaller z Essen, urodzony 28 marca 1898 roku w pobliskim Bytomiu, którego rodzina zamieszkiwała na terenie parafii. On też dokonał odbioru instrumentu, a następnie zagrał utwory Jana Sebastiana Bacha podczas koncertu inauguracyjnego po poświęceniu organów w dniu 23 kwietnia 1943 roku.
Środkowa część obecnego prospektu nawiązuje do pierwszego instrumentu, który obecnie znajduje się w Kaplicy Zbawiciela w Katowicach.
Powojenne losy instrumentu nie są bliżej znane. Według ustnej informacji uzyskanej od ks. prof. Kazimierza Wolszy, w latach 70. XX wieku instrument wymagał pilnej naprawy. Któryś z ówczesnych organistów sprowadził z Niemiec książkę na temat niemieckiego budownictwa organowego i własnoręcznie dokonał najpilniejszych korekt. Jednak wobec stale pogarszającego się stanu instrumentu ks. prał. Józef Dylus zadecydował o przeprowadzeniu w roku 1981 remontu kapitalnego, który został powierzony firmie organmistrzowskiej Rudolfa Kuźnika z Rybnika.
We wnętrzu szafy organowej znajduje się całkowicie pneumatyczny dodatkowy kontuar wraz ze stanowiskiem do kalikowania zawierający głosy II manuału oraz 4 głosy klawiatury nożnej, na którym można akompaniować w przypadku awarii zasilania.
 | | Stół gry |
DYSPOZYCJA ORGANÓW
|
Manuał I 1. Praestant 16'
2. Principal 8'
3. Hohlflote 8'
4. Rohrgedeckt 8'
5. Gemshorn 8'
6. Octave 4'
7. Spillpfeife 4'
8. Quinte 2 2/3'
9. Superoctave 2'
10. Scharff 2 fach
11. Mixtur 4 - 6 fach
12. Trompete 16'
13. Horn 8'
14. Zinke 4'
|
Manuał II 1. Weitgedeckt 8'
2. Holzflote 8'
3. Quintade 8'
4. Dolkan 8'
5. Kupfer Principal 4'
6. Blockflote 4'
7. Schwiegel 2'
8. Quintflote 1 1/3'
9. Sesquialtera 2 fach
10. Mixtur 4 - 5 fach
11. Krummhorn 8'
12. Oboe 4'
|
Manuał III 1. Bordun 16'
2. Flotenprincipal 8'
3. Spitzgambe 8'
4. Gedeckt 8'
5. Salizional 8'
6. Singend Principal 4'
7. Querflote 4'
8. Nasat 2 2/3'
9. Principal 2'
10. Waldflote 2'
11. Quint 1 1/3'
12. Cymbel 3 fach
13. Mixtur 4 - 5 fach
14. Dulzian 16'
15. Trompete 8'
16. Schalmei 4'
|
Pedał 1. Principalbass 16'
2. Subbass 16'
3. Zartbass 16'
4. Quintbass 10 2/3'
5. Octavbass 8'
6. Gedecktbass 8'
7. Choralbass 4'
8. Gedackt - Pommer 4'
9. Flachflote 2'
10. Rauschpfeife 2 fach
11. Posaune 16'
12. Trompetbass 8'
13. Klarine 4'
14. Singend Kornett 2'
|
Tremolo III Man., Koppel II/I, Koppel III/I, Koppel III/II, Koppel I/Ped, Koppel II/Ped, Koppel III/Ped, Koppel HR/Kombinacja I, Koppel HR/Kombinacja II, Koppel HR/Kombinacja klawiatury nożnej, Wałek crescendowy, Żaluzje III Man., Wyłacznik głosów językowych, Wyłacznik głosów 16', Kombinacja klawiatury nożnej, Aparat wyłączania poszczególnych głosów językowych
 | | Dodatkowy stół gry wewnątrz szafy organowej |
Kronika parafialna, dokumenty oraz informacje uzyskane od ks. prał. Józefa Dylusa oraz Georga Blasel
Zdjęcie prospektu: Anna Prochoń, pozostałe: Tomasz Barcik
|