Przemyśl

Kościół św. Antoniego z Padwy (OO. Franciszkanów-Reformatów)

Prospekt

Murowany zespół kościelno-klasztorny wzniesiony został w latach 1641-1645. Zabudowania były niszczone podczas nieprzyjacielskich najazdów (m.in. w 1657 r. i 1672 r.), a następnie odbudowywane. Świątynia ma charakter barokowy o częściowo zatartych cechach stylowych.

Z opisów miejscowych nabożeństw wiadomo, iż po godzinie brewiarzowej zwanej prymą następowała msza konwentualna, podczas której grano na organach. Jest to zatem pośrednia informacja o istnieniu tego instrumentu w kościele przemyskim. Co prawda ustawodawstwo zakonne jeszcze w XVII stuleciu zabraniało instalowania organów (ze względu na ścisłe przestrzeganie reguły nakazującej ubóstwo), jednakże historia poszczególnych klasztorów wskazuje, że przepis ten nie był ściśle przestrzegany, a pierwsze instrumenty pojawiały się w świątyniach pod koniec XVIII w. i z początkiem następnego stulecia.

Istniejące obecnie organy pochodzą z 1890 r. i zostały wybudowane przez firmę Rieger z Jägerndorf. Ich numer opus (273) można zrekonstruować tylko w oparciu o katalog firmowy, ponieważ nie istnieje odnośna tabliczka. Na pokrywie stołu gry, pełniącej funkcję pulpitu, widnieje natomiast oryginalna sygnatura:

Kirchen-Concert-Orgel-und Harmonium Fabrik

IN JÆGERNDORF. - GEBRÜDER RIEGER - OEST. SCHLESIEN.

W XX w. poczyniono pewne zmiany w dyspozycji instrumentu (przy zachowaniu pierwotnej traktury mechanicznej):

• wstawienie głosu Mixtur 3f w miejsce innego rejestru (Salicional 8’?);
• zastąpienie głosu Dolce 4' rejestrem Kwintadena 4' (bez zmiany oryginalnego napisu przy manubrium).

Prospekt organowy architektoniczny, eklektyczny, jednosekcyjny, dwuczęściowy. Złożony z dwóch symetrycznych części rozmieszczonych po bokach centralnego okna witrażowego na osi kościoła. W obu częściach segmenty wewnętrzne wyższe od zewnętrznych. Wszystkie segmenty dwukondygnacyjne. Pola piszczałkowe w kształcie arkad zwieńczonych łukiem półkolistym. Prospekt utrzymany w kolorze lakierowanego drewna. Detal snycerski złocony.

Stół gry wbudowany. Dmuchawa elektryczna i urządzenie do kalikowania.

Skala organów – manuał: C-f³; pedał: C-d¹.

Stół gry