»English   »Mapa serwisu   »Kontakt
organy.art.pl » Instrumenty » Małopolskie » Kraków »

Kraków

Kościół Św. Wojciecha

Głosy Klawiatury Traktura gry Traktura rejestrów
6 1 mechaniczna mechaniczna
Prospekt

Kościół św. Wojciecha, usytuowany w obrębie Rynku Głównego, należy do najstarszych zabytków sakralnych na terenie Krakowa. Pierwotna, romańska świątynia wzniesiona została na początku XII stulecia. W latach: 1611-1618 budowlę przekształcono w stylu barokowym, nadając jej aktualny kształt. Pomimo tejże przebudowy, w architekturze kościoła widoczne są liczne relikty XII-wieczne.

Około 1740 roku wewnątrz świątyni powstał niewielki, mechaniczny pozytyw, będący dziełem nieznanego organmistrza. Instrument ten posiadał jedynie klawiaturę manuałową (bez sekcji pedału) i dysponował kilkoma głosami. W 1945 roku firma Biernacki zbudowała nowe organy wyposażone w manuał i pedał. Zachowano wówczas oryginalny, XVIII-wieczny prospekt, jednak znacznie zmieniono sposób jego ekspozycji, przesuwając cały instrument ze środka na prawy bok chóru muzycznego.

Skala manuału w nowopowstałym instrumencie obejmowała dźwięki: C-f3, natomiast pedału - C-d1.

DYSPOZYCJA ORGANÓW BIERNACKIEGO (1945)
Manuał
Salicet 8'
Bourdon 8'
Pryncypał 4'
Rurflet 2'

Super M

Pedał
Subbas 16'
Cello 8'

M-P

Tremolo, Tutti
W latach 90. XX wieku miała miejsce rekonstrukcja organów, prowadzona przez Pracownię Konserwacji Zabytków pod nadzorem prof. Jana Jargonia. Wykonano wówczas następujące prace:

- hipotetyczne odtworzenie dyspozycji;
- przywrócenie oryginalnej traktury mechanicznej wraz z wiatrownicami klapowo-zasuwowymi;
- umieszczenie instrumentu na dawnym miejscu (w centralnym ryzalicie empory muzycznej).

Prospekt architektoniczny, jednosekcyjny, trójosiowy, późnoregencyjny. Składa się z dwóch, wysuniętych ryzalitowo, lekko wypukłych wieżyczek i płaskiego pola środkowego, zamkniętego odwróconym łukiem odcinkowym. Wszystkie części prospektu zwieńczone belkowaniem. Prospekt ozdobiony bogatą dekoracją regencyjną złożoną z motywów liści akantu i wstęg.

Charakterystyka piszczałek w poszczególnych głosach:

Pryncypał 4' - piszczałki metalowe, otwarte, częściowo w prospekcie;
Flet minor 4' - piszczałki najniższej oktawy - drewniane kryte, pozostałe - metalowe;
Oktawa 2', Kwinta 1 1/3' - piszczałki metalowe, otwarte;
Flet major 8' - piszczałki drewniane, kryte.

Kolejność głosów w dyspozycji - oryginalna.
Stół gry
DYSPOZYCJA ORGANÓW
Manuał
Pryncypał 4'
Flet minor 4'
Oktawa 2'
Kwinta 1 1/3'
Mixtura 2x
Flet major 8'
Instrument przed rekonstrukcją
Opis prospektu: Michał Kołodziej

Bibliografia:
Agnieszka M. Spiechowicz-Jędrys, „Kościół św. Wojciecha – Kraków-Rynek Główny”, Wydawnictwo Turystyczne, Kraków 2004, s. 14;
„Kościół św. Wojciecha w Krakowie” [folder].

13.03.2010
Piotr Matoga