organy.art.pl » Instrumenty » Małopolskie » Kraków »KrakówKościół Świętej Trójcy (OO. Bonifratrów - Kazimierz)
Głosy |
Klawiatury |
Traktura gry |
Traktura rejestrów |
25 |
2+P |
pneumatyczna |
pneumatyczna |
| Prospekt |
Późnobarokowy kościół Świętej Trójcy wzniesiony został w latach: 1741-1758 według projektu znanego architekta Francesco Placidiego. Początkowo świątynia ta należała do zakonu trynitarzy, podobnie, jak przylegający do niej klasztor, jednak od 1812 roku zabudowania przejęli bonifratrzy. Nieznany pozostaje dokładny czas budowy pierwszych organów, jak również tożsamość ich twórcy. Najprawdopodobniej instrument został wybudowany w drugiej połowie XVIII wieku wraz z zachowanym chórem muzycznym o charakterze późnobarokowym. Pierwszy opis organów zawarty jest na kartach inwentarza spisanego pomiędzy 1812 a 1850 rokiem: „Zaraz nad wchodem głównym do Kościoła, na Chórze drewnianym sosnowym kształtu wpół okrągłego roboty stolarskiej, bez żadnych ozdób pomiędzy pierwszemi Arkadami muru wewnętrznego są ustawione Organy zdrzewa, snycerskiemi różnemi sztukateryami ozdobione, mające piszczałki wczęści cynowe a wczęści drewniane, klawiaturę i pedał – wszystko znacznie zdezelowane i reparacyi potrzebujące”. Analizując powyższy opis można stwierdzić, że w pierwszej połowie XIX wieku kościół wyposażony był w niewielkie organy o jednym manuale i klawiaturze nożnej, które znajdowały się w złym stanie technicznym. Prospekt tegoż instrumentu miał bez wątpienia schemat pięcioosiowy. Składał się z trzech wieżyczek przedzielonych niższymi segmentami. Na wspomnianych wieżyczkach stały trzy pełnoplastyczne rzeźby: króla Dawida grającego na harfie (wieżyczka centralna) oraz muzykujących aniołów (wieżyczki boczne). Opisane organy zlikwidowano około połowy XX stulecia. Pozostały po nich jedynie wspomniane figury o charakterze późnobarokowym. Początkowo przechowywano je na piętrze klasztoru, natomiast po 1994 roku zostały wkomponowane w centralny ryzalit chóru muzycznego.
Istniejący aktualnie instrument został zbudowany przez firmę Biernacki pomiędzy 1948 a 1950 rokiem. Pod koniec XX wieku organy wyremontował Lech Skoczylas z Krakowa.
Prospekt organowy niearchitektoniczny, pseudobarokowy, trójosiowy.
Stół gry wolnostojący. Wiatrownice stożkowe. Dmuchawa elektryczna.
Skala organów – 2 manuały: C-a3; pedał: C-f1.
| Kontuar |
DYSPOZYCJA ORGANÓW
|
Manuał I
1. Pryncypał 8'
2. Salicet 8'
3. Holflet 8'
4. Flet 4'
5. Oktawa 4'
6. Mixtura 4ch.
|
Manuał II
1. Pryncypał 8'
2. Aeolina 8'
3. Oktawa 4'
4. Gamba 8'
5. Rurflet 4'
6. Bourdon 8'
7. Róg kozi 8'
8. Praestant 4'
9. Kwinton 4'
10. Nasard 2 2/3'
11. Pikolo 2'
12. Tercja 1 3/5'
13. Vox coel 8'
14. Kornet 4ch.
|
Pedał
1. Flet 4'
2. Subbas 16'
3. Echobas 16'
4. Cello 8'
5. Fletbas 8'
|
Połączenia: I-P, II-P, II-I, Super II, Super II-I, Sub II-I, Super I
Urządzenie dodatkowe: Tremolo manuału II
Włączniki pod klawiaturą manuału I: AP (Automat Pedału), R (Rejestry), WK (Wolna Kombinacja), Cr. (Crescendo), kasownik, P. (Piano), F. (Forte), T. (Tutti), kasownik Dźwignie nożne: żaluzja manuału II, crescendo
| Kontuar - widok z boku |
Informacje od Lecha Skoczylasa.
Opracowanie opisu: Bartłomiej Kopff, Piotr Matoga.
Fotografie: Bartłomiej Kopff.
Bibliografia:
o. Marcin Maksymilian Łobozek OH, „Stan potrynitarskiej zabudowy klasztornej bonifratrów na Kazimierzu w Krakowie – w świetle inwentarza, spisanego przed 1850 rokiem”, Kraków 2003, s. 62-65, 249;
Janusz T. Nowak, Witold Turdza, „Bonifratrzy w Krakowie”, Kraków 2006, s. 21, 49-50;
red. Izabella Rejduch-Samkowa, Jan Samek, „Katalog Zabytków Sztuki”, tom IV – Miasto Kraków, część V – Kazimierz i Stradom – Kościoły i klasztory, 2, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Kraków 1994, s. 66-67, 73, 78.
[PG]
|