Kraków

Kościół Matki Bożej Zwycięskiej (Borek Fałęcki)

Prospekt

Modernistyczny kościół Matki Bożej Zwycięskiej wzniesiono w latach: 1937-1939 według projektu Tadeusza Ruthie. W drugiej połowie lat 50. XX wieku wewnątrz świątyni zainstalowano organy sprowadzone z ziem zachodnich. Instrument ten wyposażony był pierwotnie w trakturę pneumatyczną. Posiadał również kontuar wykonany przez Kazimierza Żebrowskiego, a przeniesiony z Bazyliki Mariackiej w Krakowie, gdzie funkcjonował od 1908 roku. Kapitalny remont organów przeprowadził Henryk Siedlar w 1974 roku. Zainstalowano wówczas trakturę elektro-pneumatyczną, rozszerzono dyspozycję oraz zamontowano nowy, trzymanuałowy kontuar. Kolejny remont miał miejsce w 2008 roku, a jego wykonawcą była firma Krzysztofa Grygowicza. Przeprowadzono wtedy szereg prac, których wykaz przedstawia się następująco:

- wymiana dwóch silników z równoczesnym przeniesieniem ich do wnętrza organów;
- oskórowanie miecha przynależącego do sekcji I manuału i częściowo pedału;
- zamontowanie miechów wyrównawczych na kanałach I i II manuału;
- wymiana urządzeń sterujących połączeniami, styków pod klawiszami oraz włączników rejestrowych w kontuarze;
- uruchomienie trzech wolnych kombinacji;
- zamontowanie sterowania i mechanizmu wykonawczego dla szafy ekspresyjnej III manuału;
- wymiana wszystkich dotychczasowych mieszków na nowe – niemieckie, wykonane z polypenu;
- regulacja zakresu pracy zaworów tonowych z równoczesną wymianą uszkodzonych elektromagnesów;
- wymiana konduktów powietrznych występujących w relaisach poszczególnych manuałów;
- naprawa i regulacja zaworów stożkowych w przekaźnikach (relaisach);
- udrożnienie kloca w głosie Cymbel 3 ch. w III manuale (uprzednio Cymbel miał zaślepione otwory pod jeden chór, przez co funkcjonował jako głos dwuchórowy; w ramach omawianego remontu dobudowano brakujący trzeci chór piszczałek);
- renowacja szafy organowej wraz z odnowieniem piszczałek prospektowych;
- konserwacja elementów drewnianych;
- wyjęcie i oczyszczenie wszystkich piszczałek wraz z naprawą uszkodzonych egzemplarzy;
- intonacja i strojenie instrumentu.

Ponadto nieznacznie zmieniono dyspozycję III manuału, gdzie w miejsce Kwintadeny 8’ wstawiony został Flet kryty 8’, będący w rzeczywistości transmisją głosu Rurflet 4’ z tego samego manuału. Jest to nietypowa transmisja, bowiem nazwy tychże głosów sugerują całkowicie odmienną budowę piszczałek oraz barwę dźwięku. Aktualnie (2010 rok) instrument wymaga przeglądu i gruntownego strojenia.

Organy mieszczą się w obrębie murowanego chóru muzycznego o prostym parapecie z ażurową balustradą. Prospekt organowy pozbawiony jest obudowy architektonicznej. Składa się z dwóch sekcji, rozmieszczonych symetrycznie po bokach centralnego okna witrażowego. We froncie każdej z tychże sekcji wyodrębnić można trzy osie: płaskie pole centralne flankowane dwiema wieżyczkami.

Skala organów – 3 manuały: C-a³; pedał: C-f¹.

Kontuar

Widok ogólny chóru

Miech