Kraków

Kościół Niepokalanego Serca NMP (SS. Felicjanek)

Prospekt

Eklektyczny kościół (z przewagą elementów neoromańskich) wzniesiony został w latach: 1882-1884 według uproszczonych planów Feliksa Księżarskiego. Budową świątyni kierował Sebastian Jaworzyński, z którym należy wiązać obecny wygląd budynku. Wnętrze kościoła z trzech stron obiegają empory łączące się z chórem muzycznym o ażurowej balustradzie pochodzącej z końca XIX wieku.

INSTRUMENT NIEZACHOWANY

Kontakt na budowę pierwszych organów spisano w dniu 20 marca 1895 roku z organmistrzem Janem Grocholskim, mającym wówczas swoją siedzibę przy ul. Zwierzynieckiej 22 w Krakowie. Instrument został oddany do użytku dnia 9 lipca 1895 roku. Nie funkcjonował on jednak długo, ponieważ dziewięć lat później został zastąpiony nowymi organami.

INSTRUMENT ISTNIEJĄCY

Obecne organy wykonane zostały w 1904 roku przez firmę Rieger (opus 1159). W kontuarze zachowała się oryginalna sygnatura budowniczego:

K.u.k. Hof-Orgel-Fabrik-Gebrüder Rieger – Jägerndorf – Opus 1159

Warto nadmienić, że w organach zastosowano system multiplex, przez co trzy głosy uzyskane zostały na skutek wprowadzenia transmisji.

Transmisje głosów:
Gedeckt 8’ – transmisja z Bourdon 16’;
Octave 4’ – transmisja z Principal 8’;
Dolce 4’ – transmisja z Salicional 8’.

Podczas I wojny światowej wojska austriackie zarekwirowały część piszczałek cynowych na cele wojenne. Prawdopodobnie wymontowano wówczas piszczałki prospektowe, które uzupełniono po zakończeniu działań wojennych. W 1960 roku zainstalowana została dmuchawa elektryczna. Kalendarium napraw instrumentu przedstawia się następująco:

1993 rok – wymiana mieszków, przegląd;
1994 rok – wymiana mieszków (106 sztuk), naprawa miecha, regulacja sprawności klawiatur, wymiana membrany rejestrowej w kontuarze, regulacja traktury pneumatycznej, korekta stroju;
sierpień 1994 roku – likwidacja usterek spowodowanych upałami;
lata: 1995, 1997, 1998, 2002 – wymiana mieszków;
2008 rok – wymiana wszystkich mieszków;
2009 rok – usunięcie pęknięcia w kanale powietrznym, czyszczenie miecha.

Prospekt organowy neoromański, architektoniczny, jednosekcyjny, dwuczłonowy. Złożony z dwóch szaf ustawionych po bokach centralnego okna na osi kościoła. Prospekt każdej z szaf osadzony na cokole ożywionym płycinami i zwieńczonym gzymsem, dwuosiowy, złożony z podwyższonego pola wewnętrznego i obniżonego pola zewnętrznego. Pola w kształcie półkolistych arkad, ujęte rzeźbionymi półkolumienkami. Zwieńczenia pól wewnętrznych ukształtowane trójkątnie, wypełnione dekoracyjną kratką, zakończone krzyżami na szczycie flankowanymi zredukowanymi obeliskami. Pola zewnętrzne zwieńczone ciągami arkadek wspartych na kolumienkach. Skrajne partie pól zewnętrznych zwieńczone zredukowanymi obeliskami. Prospekt utrzymany w kolorze lakierowanego drewna.

Stół gry wolnostojący. Wiatrownice stożkowe. Miech magazynowy. Dmuchawa elektryczna i urządzenie do kalikowania (dźwignia nożna).

Skala organów – manuał: C-f³; pedał: C-d¹.

Kontuar