Kraków

Kościół św. Wincentego a Paulo (Księży Misjonarzy - Kleparz)

Fragment prospektu

Na miejscu obecnej świątyni stał dawniej kościół Świętych Apostołów Filipa i Jakuba, wzmiankowany w 1373 roku, a będący filią pobliskiej kolegiaty św. Floriana. Istniejąca świątynia wzniesiona została w latach: 1876-1877 według projektu architekta Filipa Pokutyńskiego. Budynek utrzymany jest w stylu neogotyckim, przy czym w jego bryle widoczne są nawiązania do włoskiego trecenta.

Na murowanym chórze muzycznym znajdują się organy zbudowane przez firmę Rieger (opus 2048). Instrument ten został powstał w 1916 roku, jednak jego montaż w kościele nastąpił później, prawdopodobnie dopiero około 1925 roku. W 1916 roku odnotowano bowiem, że na chórze klerycy misjonarscy zastali „sam szkielet, a na boku duszę w postaci motoru elektrycznego i kwalifikujące się na grubo i cienko nowe fujary i fujarki”. W kontuarze zachowała się oryginalna sygnatura budowniczego z napisem następującej treści:

Opus 2048 Gebrüder Rieger Inh. Otto Rieger Jägerndorf

Aparat brzmieniowy instrumentu rozlokowano w dwóch symetrycznie rozmieszczonych szafach organowych. W lewej znajdują się głosy pierwszego manuału, natomiast w prawej – manuału drugiego. Piszczałki sekcji pedału ustawione zostały w tylnych partiach obu szaf.

Organy były naprawiane w latach: 1926 i 1968. Ponadto w 1955 roku firma Gintera Miklisa za Zabrza wymieniła jeden, nieznany bliżej głos. W tym miejscu warto nadmienić, że dyspozycja nie zachowała się w stanie całkowicie oryginalnym. Według pierwotnych tabliczek na włącznikach rejestrowych, w drugim manuale powinien znajdować się głos Vox coelestis 8’ oraz drugi głos, którego nazwa uległa daleko idącemu zatarciu (Celesta 8’?). Aktualnie w miejscu tychże głosów funkcjonują dwa inne: Oktawa 2’ oraz Kwinta 2 2/3’, wstawione zapewne drugiej połowie XX wieku. Również głos językowy (Trąbka 8’) w pierwszym manuale zdaje się być nieautentyczny. Według „karty ewidencyjnej zabytku” wstawiono go około 1945 roku. Urządzeniem dodanym wtórnie jest także Tremul. (tremolo). Ponadto w dyspozycji organów doszukać się można dwóch ciekawostek:

1) Głos Rorflet 4’ składa się z piszczałek o podwójnych wargach, charakterystycznych dla głosu Doppelflet, toteż jego właściwa nazwa winna brzmieć: Doppelrorflet 4’;

2) Włącznik głosu językowego (Trąbka 8’) usytuowany jest w kontuarze w sposób nietypowy, pomiędzy włącznikami głosów labialnych ośmiostopowych, wobec czego, aby organista nie włączył go przez pomyłkę, głos ów odzywa się dopiero po naciśnięciu przycisku „Kopulacya pneumatyki” umieszczonego pod klawiaturą pierwszego manuału.

Prospekt organowy neogotycki, architektoniczny, jednosekcyjny, dwuczłonowy. Złożony z dwóch symetrycznych szaf organowych ustawionych po bokach centralnej rozety na osi kościoła. Każda z szaf osadzona na cokole zwieńczonym gzymsem, dwuosiowa, złożona z podwyższonego pola wewnętrznego i niższego, dwudzielnego pola zewnętrznego w kształcie biforium. Pola piszczałkowe w formie arkad zwieńczonych łukami o wykrojach wielolistnych. Pomiędzy szafami drewniany łącznik z półkolistymi wycięciami od spodu. W zwieńczeniu szaf i łącznika motywy wimperg i pinakli. Na osi łącznika krzyż. Prospekt utrzymany w kolorze lakierowanego drewna. Detale złocone.

Stół gry wolnostojący. Wiatrownice stożkowe. Dmuchawa elektryczna i urządzenie do kalikowania.

Skala organów – 2 manuały: C-g³; pedał: C-d¹.

Stół gry

Sygnatura organmistrza

Wnętrze instrumentu