»English   »Mapa serwisu   »Kontakt
organy.art.pl » Słownik »

Słownik terminów organowych

A   B   C   D   E   F   G   H   I   K   L   Ł   M   N   O   P   Q   R   S   T   U   V   W   Z   Ż
Szukaj terminu
    
- zdjęcie   - dźwięk w formacie mp3

P
Pedal
zobacz: Pedał, Pedal, Klawiatura pedałowa, Klawiatura nożna, Klawiatura deptana
Pedal piano
zobacz: Automat pedału, Automat pedałowy, Pedal piano
Pedał crescendo
zobacz: Crescendo, Wałek crescendo, Pedał crescendo, Aparat crescendo, Walec crescendo, Walec crescendowy
Pedał, Pedal, Klawiatura pedałowa, Klawiatura nożna, Klawiatura deptana   
Klawiatura nozna w organach, wprowadzona do tego instrumentu na początku XIV wieku, najprawdopodobniej przez L.v.Vaelbokego. Z reguły obejmuje najniższe rejestry organowe.
Piccolo, Pikolo
Fletowy głos 2', czasami skonstruowany przy użyciu piszczałek przedętych.
Pikolo
zobacz: Piccolo, Pikolo
Piszczałka   
Podstawowa jednostka brzmieniowa w organach, wytwarzająca pojedynczy dźwięk o określonej barwie i wysokości dźwięku.
Piszczałka gierowana
zobacz: Piszczałka łamana, Piszczałka gierowana, Piszczałka gięta
Piszczałka gięta
zobacz: Piszczałka łamana, Piszczałka gierowana, Piszczałka gięta
Piszczałka językowa               

W piszczałkach tego typu dźwięk powstaje poprzez dragnia metalowego języka, w odróżnieniu od piszczałek labialnych gdzie źródłem dźwięku jest drgający słup powietrza. Podstawowymi elementami każdej piszczałki językowej są:

W zależności od tego czy język jest szerszy niż otwór gardziołka czy też węższy mamy do odpowiednio język kryjący i język przelatujący. Strojenie piszczałki językowej polega na wydłużaniu lub skracaniu długości języka poprzez wysuwanie lub wsuwanie dostorika w główkę. Ze względu na konstrukcję rozróżnia się dwa typy piszczałek językowych: niemiecki i francuski.

Piszczałka labialna
zobacz: Piszczałka wargowa, Piszczałka labialna
Piszczałka łamana, Piszczałka gierowana, Piszczałka gięta   

Jest to piszczałka z łamanym lub wygiętym korpusem. Gierowanie stosuje się wtedy gdy wysokość pomieszczenia w którym znajdująsię organy jest niższa od długości piszczałki. Łamanie piszczałek nie wpływa na ich właściwości akustyczne.

Piszczałka wargowa, Piszczałka labialna      

Piszczałki wargowe działają na zasadzie pobudzania do drgań słupa powietrza znajdującego się w korpusie piszczałki. Drgania te są wzbudzane przez wstęgę powietrza wychodzącą ze szczeliny, która na krawędzi górnej wargi tworzy wiry na skutek tarcia. Piszczałka labialna zbudowana jest następujących elementów:

  • korpus,
  • stopa,
  • rdzeń,
  • wycięcie,
  • górna warga,
  • dolna warga,
  • szczelina (między dolną wargą, a rdzeniem).

Piszczałki wykonuje się z metalu bądź drewna. Rozróżnia się  następujące odmiany piszczałek wargowych:

  • otwarte - dźwięk wydostaje się z dwóch otworów: na górze korpusu i poprzez wycięcie,
  • kryte - dźwięk (przytłumiony, mniej wyraźny) jest wypromieniowywany tylko poprzez dolny otwór, gdyżgórny jest zakryty poprzez czapkę w metalowych lub szpunt w drewnianych,
  • półkryte - piszczałki te w przykrywkach mają zamontowane rurki lub posiadają otwory.
  • aaa perfect replica watches for canada

    canada perfect swiss breitling fake watches
Pleno   
(z łac.: pełne brzmienie) Umowna nazwa specyficznego brzmienia instrumentu uzyskanego przez jednoczesne włączenie znacznej ilości głosów. Dynamicznie odpowiadają mu wartości od f do fff. Barwa organowego pleno jest charakterystyczna dla instrumentów i muzyki określonych epok, tak więc mówi się o pleno barokowym, pleno romantycznym, czy umownie o małym pleno. Francuskie pleno barokowe bywa określane terminem: plein jeu; niemieckie pleno romantyczne terminem: Volles Werk. Specyficznym rodzajem pleno jest też tutti. Często organy wyposażone są w odpowiedni register umożliwiający włączenie pleno charakterystycznego dla stylistyki konkretnego instrumentu.
[JRz]
Portunal
Otwarty głos fletowy o neutralnej barwie dźwięku.
Posaune
zobacz: Puzon, Posaune
Positiv
zobacz: Pozytyw, Positiv, Brustwerk
Pozytyw, Positiv, Brustwerk   
Nazwa sekcji kontrastującej dynamicznie i brzmieniowo z Hauptwerkiem zwykle obsługiwanej przy pomocy manuału II (lub I jeśli głównym jest manuał II). W okresie baroku był zwykle budowany w balustradzie chóru w odzielnej szafie (tzw. Reuckpositiv - tj. znajdujący się z tyłu za organistą, gdy ten siedzi przodem do prospektu). W okresie romantyzmu sekcja pozytywu była zwykle połączeniem koncepcji brzmieniowej barokowego pozytywu i Schwellwerku, często budowana w oddzielnej szafie ekspresyjnej). Szczególnym rodzajem sekcji o brzmieniu pozytywowym jest Brustwerk umieszczony nad stołem gry w centralnej części prospektu - zwykle w oddzielnej szafce, którą można otworzyć i zamknąć uzyskując dodatkowe efekty dynamiczne.
[JRz]
Praestant
zobacz: Prestanst, Praestant
Prestanst, Praestant   
Głos organowy pryncypałowy umieszczony w prospekcie organów (od łacińskiego praestans - stojący z przodu). Nazwy tej używa się także we francuskim budownictwie organowym na określenie pryncypału 4', znajdującego się w środku instrumentu. W tym przypadku nazwa określa głos, który jest strojony w pierwszej kolejności i służy jako wzorzec do strojenia kolejnych głosów w sekcji.
Prinzipal
zobacz: Pryncypał, Prinzipal, Montre, Diapason
Progresja harmoniczna, Progressio harmonica

Nierepetujący głos kilkuchórowy, najczęściej złożony z chórów oktawowych i kwintowych o wzrasatającej ilości chórów w górę skali. Progresja zazwyczaj jest słabsza od mikstury.

perfect sale replica a. lange & sohne 1815 for canada store

buy canada online fake watches

Progressio harmonica
zobacz: Progresja harmoniczna, Progressio harmonica
Prowadnica

Jakakolwiek nieruchoma część mechanizmu, której zadaniem jest ograniczenie niepożądanych ruchów bocznych elementu ruchomego np. zasuwy, klawisza, klapy.

high grade replica ballon bleu de cartier from canada

swiss movement tudor fake for canada

Prowadnica zasuwy

Nieruchomy element ograniczający boczne ruchy zasuwy.

top 2021 fake vacheron constantin from uk site

swiss low-price audemars piguet fake for canada

Pryncypał, Prinzipal, Montre, Diapason      
Najważniejszy głos organowy, piszczałki tego głosu najczęsciej budowane są z metalu, rzadziej z drewna. Piszczałki posiadają kształt cylindryczny. Pryncypał budowany jest we wszystkich wersjach alikwotowych, w zakresie od 32' do 1'. Piszczałki pryncypałowe wchodzą także w skład mikstur. Istnieje wiele odmian brzmieniowych pryncypału, np. pryncypał fletowy, skrzypcowy itp.
Przegroda tonowa
Część wiatrownicy tonowej. Poprzeczna kancela, nad którą ustawione są piszczałki tego samego tonu przegroda.
Przegroda, Tama, Przegródka, Kancela
Część wiatrownicy zasilająca sprężonym powietrzem piszczałki tego samego tonu występujące w różnych rejestrach (w wiatrownicy tonowej - układ poprzeczny przegród) lub piszczałki różnych tonów tego samego rejestru (w wiatrownicy rejestrowej - układ podłużny przegród; w odniesieniu do tego typu wiatrownicy określenie to jest raczej rzadko spotykane, częściej używa się nazwy komora rejestrowa, kanał rejestrowy). Przegrodami nazywane bywają nie tylko wolne przestrzenie (kancele) wypełniane powietrzem, ale również same drewniane przegródki, które dzielą wiatrownicę na poprzeczne lub podłużne kancele.
Przegródka
zobacz: Przegroda, Tama, Przegródka, Kancela
Pudło ekspresyjne, Szafa ekspresyjna, Żaluzja, Echo, Nabrzmiewacz   

Drewniana skrzynia, w której umieszczone są piszczałki danej sekcji z jedną ścianą zbudowaną z szerokich listew obracających się wokół osi pionowej. Kąt ustawienia listew decyduje o stopniu słyszalności dźwięku piszczałek umieszczonych wewnątrz skrzyni.
orologi replica da uomo e da donna perfetti

migliori orologi replica breitling navitimer impermeabili

Puzon, Posaune      
Głos językowy kryjący, umieszczony w pedale, należy do grupy trąbkowej. Przeważnie wystepuje w wersji 16' lub 32'. Roztrąby wykonywane są z drewna lub z metalu.