|
|
organy.art.pl » Słownik »Słownik terminów organowych
| - zdjęcie | | | - dźwięk w formacie mp3
|
Tercja, Terz, Tierce | |
Nazwa głosu alikwotowego, brzmiącego unisono z jednym z tercjowych alikwotów głosu podstawowego. Występuje w wersji 6 2/5', 3 1/5' oraz 1 3/5'. |
Organowy głos złożony dwuchórowy 1 3/5' + 1 1/3'. Chóry brzmią w odległości tercji małej, stąd nazwa.Jest to głos przeznaczony do zestawów solowych, rzadziej do użycia w pleno. |
Traktura | |
Mechanizm przenoszący ruch klawisza na wentyle otwierające dopływ powietrza do poszczególnych piszczałek. |
Trawersflet, Flauto Traverso, Flute octaviante, Octavflöte, Flet harmoniczny, Flautino | |
Posiada piszczałki otwarte o wąskiej menzurze, budowane głównie z cyny lub cynku, a w dolnych partiach z drewna.
Swoją charakterystyczną, delikatną, jasną barwę, zbliżoną do fletu orkiestrowego uzyskuje tylko w górnym rejestrze,
dlatego dopiero od piszczałek 2' spotyka się jego właściwą budowę. Polega ona na niskim podcięciu oraz podwójnej długości piszczałki z jedną lub dwoma dziurkami
po przeciwnych stronach w połowie długości korpusu. Dzięki temu dźwięk wydobywa się poprzez oktawowe przedęcie, w oparciu o drugi ton harmoniczny.
W organach spotykany zwykle w II lub III manuale jako 4' lub 2', rzadko 8' - wówczas na ogół pierwsza oktawa jest kryta. |
Trąbka, Trompet, Trompette | |
Najważniejszy głos językowy w organach, typu kryjącego, posiada rezonatory w kształcie lejkowym. Trąbka budowana jest w wersjach oktawowych od 32' do 2', wyjątkowo w wersji 5 1/3'.
Istnieje odmiana trąbki umieszczona w prospekcie z rezonatorami skierowanymi poziomo, nazywana trąbką hiszpańską lub horyzontalną. |
Tremolo, Tremulant | |
Urządzenie służace do rytmicznego zakłócania ciśnienia powietrza dopływającego do wiatrownicy, w efekcie powodujące falowanie dźwięku. Is dcwatches.me safe |
Tutti | |
(z włoskiego: wszystkie głosy w chórze, w orkiestrze: wszystkie instrumenty) Włączenie (często przy pomocy specjalnego registra) wszystkich głosów organów. Dla uniknięcia niekorzystnych efektów brzmieniowych z tutii zwykle eliminuje się głosy wykorzystujące efekt dudnień akustycznych (vox coelestis, unda maris itp.).
[JRz] |
Urządzenie stosowane w polskich organach od XVII do XIX wieku. Tympan składał się z dwóch lub więcej piszczałek umieszczonych w osobnym miejscu. Piszczałki były duże, nastrojone w sekundach. Występujące dudnienia akustyczne miały naśladować uderzenia w bęben. Taki efekt stosowano podczas Mszy podczas Podniesienia. Dr W. Łyjak napisał onegdaj w jednym z licznych swych artykułów wzmiankę: Tympan bywał również zwany Bąkiem. Podczas Podniesienia organista puszczał Bąka. Szczególny rodzaj tympanu: wielki bęben uderzany pałkami poruszanymi mechanizmem pneumatycznym umieściła firma Biernacki w organach kaplicy jasnogórskiej (instrument ten został rozebrany podczas budowy obecnych organów pochodzących z firmy Braci Kamińskich).
[JRz] |
|
|
|
|