|
|
organy.art.pl » Słownik »Słownik terminów organowych
 | - zdjęcie | |  | - dźwięk w formacie mp3
| Umowny sposób określania wysokości brzmienia głosów organowych. Punktem wyjścia jest określenie: 8' (8 stóp = ok. 2,5 m) opisujące długość korpusu największej piszczałki (dźwięk C) pryncypału podstawowego (tj. takiego w którym klawiszowi C odpowiada faktycznie dźwięk C w brzmieniu). Przez analogię głosowi oktawę wyższemu (po naciśnięciu klawisza C słyszymy dźwięk c) odpowiada wartość 4' (korpus piszczałki jest 2 razy krótszy), głos dwie oktawy wyższy to 2', trzy oktawy wyższy 1' itd., oktawę niższy to 16', a dwie oktawy niższy 32'. Analogicznie głosom strojonym w kwintach odpowiadają wartości: 10 2/3', 5 1/3', 2 2/3', 1 1/3', 2/3'. Głosom tercjowym: 3 1/5', 1 3/5'. Septymie 1 1/7'. Nonie 8/9'.
Stopaż nie uwzględnia dodatkowych efektów konstrukcyjnych instrumentu: głos kryty oktawę niższy jest określany wartością 16' - mimo, że długość piszczałki jest dwukrotnie krótsza. Głosy podstawowe grające z przedęciem oktawowym uzyskanym poprzez większe ciśnienie powietrza są określane wartością 8' mimo, że korpus piszczałki jest dwukrotnie dłuższy.
W starych instrumentach włoskich głosy transponujące określane są cyfrą rzymską odpowiadającą kolejnemu numerowi alikwotu, którego wysokości odpowiada brzmienie głosu.
[JRz] |
|
|
|